Là người đứng đầu một doanh nghiệp kinh doanh sản phẩm mùa vụ (trung thu, tết…) suốt nhiều năm, tôi từng trải qua không ít cảm giác bế tắc. Mỗi mùa tới, công việc bận rộn, đơn hàng đổ về, đội nhóm chạy hết sức mình, nhưng kết quả sau những tháng “chạy đua” đó lại khiến tôi chạnh lòng: liệu mình đã lớn lên được bao nhiêu? Khách hàng thì chỉ đến rồi đi, thương hiệu không bền vững, và cứ mỗi khi hết mùa, mọi thứ như được “reset”, từ dữ liệu khách hàng đến kế hoạch kinh doanh. Mỗi năm bắt đầu lại từ đầu.
Tôi tin rằng rất nhiều doanh nghiệp kinh doanh sản phẩm mùa vụ khác cũng gặp tình trạng tương tự. Tại sao lại như vậy? Tôi đã phải dành thời gian để nhìn nhận và suy ngẫm lại toàn bộ quá trình, và cuối cùng nhận ra: vấn đề không nằm ở nỗ lực hay số lượng công việc, mà là ở định hướng phát triển và chiến lược vận hành bền vững trong dài hạn.
Tại sao doanh nghiệp kinh doanh mùa vụ lại dễ rơi vào vòng luẩn quẩn?
Một thực tế phổ biến là các doanh nghiệp kinh doanh sản phẩm theo mùa thường rơi vào tình trạng “chạy nước rút” mỗi khi mùa vụ tới, rồi “ngủ đông” khi hết mùa. Mùa đến là tất bật: chuẩn bị sản phẩm, chạy quảng cáo, tuyển cộng tác viên, vận chuyển, chăm sóc khách hàng. Nhưng khi mùa vụ qua đi, phần lớn đều dừng lại, không có hoạt động gì để duy trì sự kết nối với khách hàng, khiến thương hiệu bị quên lãng và không có nền tảng phát triển bền vững.
Tôi từng rất áp lực mỗi khi đến mùa, phải gồng mình để đảm bảo đơn hàng, nhưng đồng thời cũng lo lắng vì không thể giữ chân khách hàng hay tạo dựng được mối quan hệ lâu dài. Rồi khi bước qua mùa, mọi thứ như rơi vào trạng thái “im lìm” kéo dài cả năm, đội nhóm cũng nhanh chóng mất đi động lực và sự kết nối.
Tôi đã thay đổi tư duy ra sao?
Điểm chuyển mình lớn nhất đến khi tôi nhận ra rằng “làm xong rồi thôi” không phải cách duy nhất để kinh doanh sản phẩm mùa vụ thành công. Thay vào đó, tôi cần phải tạo ra một hành trình kéo dài suốt 12 tháng – dù sản phẩm chính chỉ bán rộ trong 1–2 tháng.
Tôi bắt đầu từ việc thiết lập định hướng chiến lược rõ ràng cho từng giai đoạn trong năm, không bỏ quên những khoảng thời gian tưởng chừng như “ngoài mùa” để duy trì kết nối với khách hàng và xây dựng thương hiệu.
Tháng 6–7: Tập trung nghiên cứu thị trường, thu thập phản hồi mùa trước và lên kế hoạch phát triển sản phẩm, bao bì mới. Đây cũng là lúc bắt đầu truyền thông “nhá hàng” cho mùa tới, tạo sự tò mò và mong đợi.
Tháng 8: Khởi động chiến dịch đặt hàng sớm với ưu đãi hấp dẫn, tăng tương tác trên fanpage và các kênh mạng xã hội, phát triển nội dung liên quan đến văn hóa và câu chuyện sản phẩm.
Tháng 9–10: Đây là mùa cao điểm bán hàng, toàn bộ nguồn lực dồn vào chăm sóc khách hàng, xử lý đơn hàng và dịch vụ sau bán. Đồng thời, tôi chú ý thu thập dữ liệu khách, phản hồi sản phẩm để chuẩn bị cho các bước tiếp theo.
Tháng 11–12: Không ngồi yên, tôi duy trì các hoạt động nhẹ nhàng như chia sẻ hậu trường, công thức làm bánh, câu chuyện truyền thống, tạo ra sự gắn bó cảm xúc với khách hàng.
Tháng 1–5: Các tháng “ngoài mùa” tôi đầu tư vào phát triển sản phẩm mới, tổ chức mini game, khảo sát khách hàng, làm mới bộ nhận diện thương hiệu, và xây dựng kế hoạch nhân sự, đào tạo đội nhóm để chuẩn bị cho mùa sau.
Bài học lớn: Xây dựng thương hiệu và hệ thống vận hành
Tôi cũng nhận ra việc duy trì thương hiệu nhất quán suốt năm là điều kiện tiên quyết giúp khách hàng nhớ đến mình. Không còn cảnh “mùa vụ xong là biệt tích”, mà thay vào đó, fanpage, website luôn có nội dung giá trị, không chỉ về bán hàng mà còn về văn hóa, lối sống, trải nghiệm liên quan đến sản phẩm.
Song song đó, tôi xây dựng hệ thống vận hành bài bản: các quy trình, checklist, file mẫu, công cụ quản lý khách hàng (CRM), giúp đội ngũ hoạt động hiệu quả hơn, tránh lệ thuộc vào từng cá nhân và giữ được sự ổn định qua từng mùa.
Tích lũy lợi nhuận và tái đầu tư cho tương lai
Một điều tôi học được là không thể dùng toàn bộ lợi nhuận mùa vụ để chi tiêu cá nhân hoặc đầu tư theo cảm tính. Tôi luôn trích ra một phần lợi nhuận để tái đầu tư vào nâng cấp sản phẩm, bao bì, đào tạo đội ngũ và marketing.
Việc này giúp mỗi mùa kinh doanh không chỉ là một “cơn sóng” chớp nhoáng mà là bước đệm để thương hiệu phát triển, giữ chân khách hàng và tăng trưởng ổn định.
Và bạn cần…
Nếu bạn đang là chủ doanh nghiệp kinh doanh sản phẩm mùa vụ và cũng có cảm giác bế tắc, tôi muốn bạn biết rằng bạn không đơn độc. Điều quan trọng nhất không phải là “chạy thật nhanh” vào mùa vụ, mà là phải có định hướng rõ ràng, có kế hoạch duy trì và phát triển thương hiệu quanh năm, xây dựng hệ thống vận hành và đầu tư lâu dài.
Đừng để mỗi mùa vụ qua đi lại như một chu kỳ lặp lại mà không tiến bộ. Hãy nghĩ về hành trình của thương hiệu mình, không phải chỉ trong vài tháng, mà là cả năm, cả nhiều năm sau nữa.
Với tôi, khi làm được điều này, mọi thứ mới bắt đầu thay đổi theo chiều hướng tích cực, và tôi tin bạn cũng sẽ tìm được hướng đi vững chắc cho doanh nghiệp mình.
