Ngành hạt Việt Nam đang bước vào giai đoạn phát triển quan trọng với nhiều tiềm năng lớn trên thị trường toàn cầu. Với xu hướng tiêu dùng thực phẩm sạch và dinh dưỡng ngày càng tăng, hạt Việt Nam có cơ hội khẳng định vị thế. Tuy nhiên, để bứt phá, ngành hạt cần vượt qua thách thức về chế biến sâu, xây dựng thương hiệu và tận dụng các hiệp định thương mại quốc tế.
Cơ hội rộng mở từ xu hướng tiêu dùng xanh
Trong những năm gần đây, xu hướng tiêu dùng thực phẩm sạch và giàu dinh dưỡng đang lan rộng trên toàn cầu. Không chỉ dừng lại ở các sản phẩm hữu cơ, người tiêu dùng còn đặc biệt quan tâm đến các loại hạt dinh dưỡng như hạt điều, mắc ca, hạt bí… Đây không chỉ là những nguyên liệu thiết yếu trong chế độ ăn lành mạnh mà còn đóng vai trò quan trọng trong ngành thực phẩm chức năng và đồ ăn vặt cao cấp.
Với lợi thế là một trong những quốc gia xuất khẩu hạt hàng đầu thế giới, Việt Nam đang có cơ hội bứt phá mạnh mẽ. Số liệu thống kê cho thấy, kim ngạch xuất khẩu hạt của Việt Nam đã đạt hơn 3,5 tỷ USD vào năm 2024, với xu hướng tiếp tục tăng trưởng mạnh mẽ trong năm 2025. Điều này khẳng định sức hút của hạt Việt Nam trên thị trường quốc tế.
Thách thức không nhỏ trên hành trình phát triển
Dù có nhiều tiềm năng, ngành hạt Việt Nam vẫn đang đối mặt với nhiều rào cản:
- Xuất khẩu nguyên liệu thô chiếm tỷ trọng lớn: Hiện tại, phần lớn sản phẩm hạt Việt Nam vẫn xuất khẩu dưới dạng thô, chưa qua chế biến, dẫn đến giá trị gia tăng thấp.
- Biến động giá cả và yêu cầu chất lượng khắt khe: Giá cả nguyên liệu không ổn định, trong khi các thị trường lớn như EU, Mỹ đặt ra các tiêu chuẩn kiểm định nghiêm ngặt về chất lượng và truy xuất nguồn gốc.
- Cạnh tranh từ các nước khác: Việt Nam phải cạnh tranh với những quốc gia có chuỗi cung ứng mạnh và chi phí sản xuất thấp hơn như Ấn Độ, Brazil, Trung Quốc.
Hướng đi nào cho ngành hạt Việt Nam?
Để vươn tầm thế giới, ngành hạt Việt Nam cần có chiến lược dài hơi, bao gồm:
- Đầu tư vào chế biến sâu: Các sản phẩm như bột hạt, sữa hạt, bơ hạt đang trở thành xu hướng và có biên lợi nhuận cao hơn nhiều so với nguyên liệu thô.
- Xây dựng thương hiệu quốc gia: Hạt Việt Nam cần có vị trí riêng trên bản đồ thế giới, với những chứng nhận chất lượng như USDA Organic, EU Organic để gia tăng niềm tin của khách hàng.
- Tận dụng lợi thế từ các hiệp định thương mại tự do (FTA): Mở rộng thị trường xuất khẩu sang Mỹ, châu Âu và châu Á – Thái Bình Dương.
- Ứng dụng công nghệ hiện đại: Cải tiến quy trình chế biến, bảo quản để nâng cao chất lượng và kéo dài thời gian sử dụng.
- Tăng cường marketing và thương mại điện tử: Quảng bá mạnh mẽ trên các kênh TMĐT quốc tế, tham gia hội chợ và kết nối với các nhà phân phối lớn.
Kết luận
Ngành hạt Việt Nam không thể mãi đứng yên. Khi nhu cầu tiêu dùng toàn cầu đang mở ra cơ hội vàng, đây là thời điểm mà các doanh nghiệp Việt cần hành động quyết liệt. Đầu tư vào chế biến sâu, xây dựng thương hiệu và nâng cao chất lượng chính là chìa khóa giúp Việt Nam không chỉ là nhà cung cấp nguyên liệu mà còn trở thành cường quốc trong ngành hạt dinh dưỡng.
