Góc khuất SMEs (Doanh nghiệp vừa và nhỏ), mô tả những vấn đề thường gặp của các chủ doanh nghiệp. Bằng thực nghiệm thực tế của mình, Mind Connector xin chia sẻ cùng bạn đọc.
Tôi khởi nghiệp ở ngành xây dựng và từng nghĩ: “Làm chủ ở đây được thì sang ngành nào cũng sẽ ổn thôi”. Nhưng khi chuyển sang kinh doanh thực phẩm sạch, tôi nhận ra mọi thứ không hề đơn giản. Quản lý giỏi một lĩnh vực không có nghĩa sẽ thành công ở một lĩnh vực khác. Đây là bảy vấn đề mà chính tôi đã trải qua và muốn kể lại để những ai đang rẽ ngang có thêm góc nhìn thực tế.
1. Sự tự tin thái quá
Những ngày đầu, tôi thường khẳng định: “Không ai hiểu sản phẩm này hơn tôi”. Tôi tin rằng chỉ cần sản phẩm tốt thì thị trường sẽ đón nhận. Nhưng thực tế khác xa. Khách hàng có hàng chục, thậm chí hàng trăm lựa chọn. Sản phẩm “tốt” trong mắt tôi chưa chắc đã “đúng” trong mắt họ. Cú sốc đầu tiên chính là sự im lặng của thị trường – sản phẩm ra mắt rầm rộ nhưng doanh số chỉ lác đác vài đơn.
2. Không hiểu khách hàng
Tôi thiết kế sản phẩm theo gu cá nhân, chứ không phải theo nhu cầu thực tế. Tôi nghĩ “mọi người chắc chắn sẽ thích sản phẩm này” – nhưng khi mở bán, phản hồi nhận về lại hoàn toàn trái ngược. Có khách thẳng thắn nói: “Tôi thấy cũng hay, nhưng không tiện lợi cho gia đình tôi”. Chỉ đến lúc đó tôi mới nhận ra mình đang trò chuyện với chính mình, chứ không phải với thị trường.
3. Đốt tiền quảng cáo vô tội vạ
Một sai lầm lớn là tôi lao vào quảng cáo với tâm lý “có tiền thì ra đơn”. Tôi thuê KOL, chạy ads, làm cả livestream. Kết quả: lượt xem có, lượt quan tâm cũng có, nhưng đơn hàng chẳng bao nhiêu. Khi kiểm lại, tôi mới hiểu: quảng cáo chỉ khuếch đại thông điệp, mà tôi thì chưa có một thông điệp rõ ràng. Đổ tiền vào truyền thông khi chưa có chiến lược chẳng khác nào rót nước vào cát.
4. Hiểu chưa đúng về thương hiệu – Xem nhẹ thương hiệu
Tôi từng nghĩ chỉ cần logo đẹp, bao bì bắt mắt là đủ. Nhưng khi khách hàng hỏi: “Vì sao tôi nên mua của anh, trong khi có nhiều thương hiệu khác lâu năm hơn?” – tôi lúng túng. Tôi không có câu chuyện, không có niềm tin để truyền tải. Tôi nhận ra thương hiệu không phải là vỏ bọc, mà là cam kết lâu dài. Khi chưa định vị được mình trong mắt khách hàng, sản phẩm dễ bị chìm nghỉm.
5. Ôm việc một mình
Là người từng quen kiểm soát dự án xây dựng, tôi mang thói quen đó sang lĩnh vực mới. Tôi muốn duyệt tất cả: từ nguyên liệu, thiết kế, truyền thông cho đến việc trả lời tin nhắn khách hàng. Kết quả là kiệt sức, công việc chồng chéo và đội ngũ thì thụ động. Tôi mất gần một năm mới học được cách phân quyền và tin tưởng nhân sự – điều mà lẽ ra phải làm ngay từ đầu.
6. Không có tầm nhìn dài hạn
Ban đầu, tôi chỉ tập trung vào việc bán được hàng ngay. Tôi muốn thu hồi vốn nhanh, muốn thấy kết quả sớm. Nhưng kinh doanh không phải cuộc đua nước rút. Khi dòng tiền đột ngột chững lại, tôi không biết đi tiếp thế nào. Tôi mới hiểu rằng cần có một chiến lược dài hơi: xây dựng thương hiệu, tạo trải nghiệm khách hàng, và duy trì sự ổn định. Nếu chỉ nhìn ngắn hạn, doanh nghiệp sẽ liên tục loay hoay với những khủng hoảng nhỏ.
7. Ngại hỏi và thiếu người đồng hành
Một trong những sai lầm lớn nhất của tôi là ngại chia sẻ. Tôi nghĩ: “Tôi đã từng làm chủ rồi, đâu cần ai chỉ dẫn”. Nhưng sự thật là, bước sang ngành mới, tôi giống như một “người mới học việc”. Chỉ đến khi tìm đến các chuyên gia, tham gia cộng đồng ngành, tôi mới thấy mình tiết kiệm được cả tiền bạc lẫn thời gian. Có những bài học phải trả giá bằng vài trăm triệu, trong khi nếu hỏi sớm, có khi chỉ cần vài giờ tư vấn.
Kết
Nhìn lại, bảy vấn đề trên là những “vết xước” trong hành trình rẽ ngang của tôi. Nhưng cũng chính nhờ những lần vấp ngã ấy, tôi học được sự khiêm tốn, học cách lắng nghe thị trường và tôn trọng quy luật của từng ngành. Làm trái ngành không xấu – ngược lại, còn mở ra nhiều cơ hội bất ngờ. Nhưng chỉ khi bước đi bằng sự chuẩn bị, học hỏi liên tục và có chiến lược dài hạn, con đường đó mới dẫn đến thành công bền vững.
