Lễ hội Sông Hồng Lào Cai 2025 mở ra một bức tranh đa sắc của mùa hội đầu năm, nơi văn hóa bản địa, dòng chảy thương mại và tinh thần kết nối được đặt cạnh nhau một cách tự nhiên. Không có điều gì quá phô trương. Tất cả xuất phát từ sự háo hức của người dân, sự chủ động của doanh nghiệp và sức sống của một vùng đất luôn vận động bên bờ thượng nguồn sông Hồng.
Sông Hồng – dòng chảy mở đầu một mùa hội
Với cư dân Lào Cai, sông Hồng không chỉ là địa lý. Nó là ký ức, là nếp sống và cũng là lối mở dẫn con người ra khỏi những dãy núi cao vốn quen với sương mù. Bởi vậy, việc Lào Cai chọn dòng sông này làm trung tâm cho một lễ hội văn hóa – giao thương là lựa chọn mang tính gợi mở hơn là trình diễn.
Lễ hội năm nay được bố trí dọc hai bên bờ sông, nơi du khách có thể đi bộ, nghe âm thanh chợ phiên, xem những tiết mục trình diễn dân tộc, rồi chỉ một bước là đến khu trưng bày sản phẩm của các doanh nghiệp. Không có ranh giới cứng. Không có khu nào tách biệt hoàn toàn. Tinh thần của lễ hội giống như dòng nước – tiếp xúc liên tục, gặp gỡ tự nhiên, và được dẫn dắt bởi sự tò mò của chính người tham dự.
Các nghệ nhân của cộng đồng Tày, Dao, Mông, Nùng, Giáy xuất hiện không phải như những thực thể “biểu diễn” mà như chính họ: kể một câu chuyện, giới thiệu một khúc hát, mở ra một cách sống. Du khách có thể đứng xem múa khèn nhưng cũng có thể đi cùng nghệ nhân đến gian thổ cẩm để xem họ dệt dải hoa văn vốn mất hàng giờ để tạo nên.
Sự háo hức rất thật của người dân địa phương
Trong nhiều lễ hội lớn ở các tỉnh, người dân thường đứng ở vai trò “người chứng kiến”. Nhưng tại Lễ hội Sông Hồng, họ xuất hiện như chủ nhà đón khách.
Một phụ nữ Dao đỏ bán thảo dược chia sẻ rằng năm nay chị chuẩn bị nhiều hơn mọi năm vì “khách sẽ hỏi kỹ, thích nghe giải thích, nên mình cũng phải nói cho đúng, cho thật.” Sự chuẩn bị kỹ lưỡng của người dân không đến từ ai yêu cầu, mà từ chính mong muốn giới thiệu văn hóa, sản phẩm, và nghề của mình cho du khách.
Các hộ làm homestay gần như kín phòng suốt thời gian diễn ra lễ hội. Nhưng điều khiến họ vui không chỉ là thu nhập mà là cảm giác “nhà mình được biết đến”. Rất nhiều gia đình tổ chức hoạt động trải nghiệm nhỏ cho du khách: làm bánh, ngâm rượu, hái rau rừng, chụp ảnh với bộ trang phục truyền thống.
Trong khi đó, lớp trẻ Lào Cai lại thể hiện một màu sắc khác của lễ hội: sáng tạo, công nghệ và chủ động. Nhiều nhóm bạn trẻ tự quay vlog, làm bản đồ mini về điểm check-in, thậm chí lập nghệ thuật đường phố dọc lối ven sông. Đây là sự bổ sung thú vị cho bức tranh văn hóa của lễ hội năm nay: truyền thống đi cùng thế hệ Z, không chồng chéo mà hòa vào nhau khá tự nhiên.
Không gian giao thương: nơi các doanh nghiệp tìm thấy nhau
Khác với nhiều hội chợ thương mại tách biệt khỏi không gian văn hóa, Lễ hội Sông Hồng 2025 cho doanh nghiệp một bối cảnh rất “đời”: ngay giữa dòng người, bên cạnh tiếng khèn, sau lưng là mùi ẩm thực. Điều này tạo cảm giác gần gũi, giúp việc kết nối trở nên bớt nghi thức và bớt “thương thuyết”.
Khoảng 150 doanh nghiệp ở nhiều lĩnh vực tham gia trưng bày sản phẩm. Nổi bật nhất là nhóm sản phẩm nông nghiệp – thực phẩm chế biến, dược liệu, thổ cẩm, sản phẩm OCOP và du lịch. Một doanh nghiệp trẻ làm về mật ong cho biết: “Ở đây, người mua muốn thử, muốn hỏi nguồn gốc, muốn nghe mình kể về cách khai thác. Cảm giác bán hàng như đang kể câu chuyện về quê mình.”
Doanh nghiệp đến từ Hà Nội, Hải Phòng, Thái Nguyên… cũng đánh giá lễ hội là cơ hội tốt để mở rộng thị trường phía Bắc bởi dòng khách du lịch đến Lào Cai luôn ổn định và có xu hướng tăng. Không gian mở của lễ hội khiến việc tiếp cận khách hàng dễ dàng hơn so với mô hình triển lãm kín truyền thống.
Nhiều cuộc gặp gỡ giữa doanh nghiệp địa phương và doanh nghiệp các tỉnh khác diễn ra tự nhiên ngay tại gian hàng. Không phải thuyết trình dài, không phải ký kết rầm rộ. Chỉ là những trao đổi nhỏ, ngắn, nhưng đủ để mở đầu cho một cơ hội hợp tác.
Đây chính là bản chất “giao thương nhẹ nhàng” mà nhiều lễ hội hiện nay đang thiếu: doanh nghiệp gặp nhau như gặp bạn làm nghề, chia sẻ thật về điều mình có và điều mình cần.
Hoạt động văn hóa: giữ tinh thần truyền thống nhưng không cũ
Một điểm dễ nhận thấy tại Lễ hội Sông Hồng 2025 là mọi hoạt động đều có sự tiết chế. Không quá hoành tráng, không chạy theo những sân khấu lớn, cũng không cố tái hiện văn hóa một cách cứng nhắc.
Điểm nhấn chính là những khu nhỏ: con đường thổ cẩm dài vài chục mét, khu trình diễn nhạc cụ dân tộc ngay bên dòng sông, hay những buổi giao lưu không có hàng rào, để người xem có thể ngồi xuống nghe nghệ nhân kể chuyện.
Lễ thả đèn trên mặt nước được tổ chức vào buổi tối, và dù số lượng đèn không nhiều, cảnh tượng hàng trăm ngọn sáng khẽ trôi theo dòng nước lại tạo nên cảm giác rất tĩnh, mang màu sắc ước nguyện đầu năm. Không phải là sự mãn nhãn, mà là cảm giác lắng lại.
Một số chương trình nghệ thuật hiện đại cũng được đưa vào để phù hợp với giới trẻ. Tuy nhiên, điểm khéo léo nằm ở chỗ chúng không lấn át phần văn hóa mà đóng vai trò kết nối. Ví dụ, màn trình diễn kết hợp âm nhạc điện tử với tiếng sáo mèo được xem là thú vị, vừa đủ để tạo khác biệt mà không làm “mất chất” vùng cao.
Vai trò của lễ hội trong việc mở rộng trải nghiệm du lịch Lào Cai
Đặt lễ hội ở vị trí đầu năm, Lào Cai đang định hình một cách mới để mở rộng bức tranh du lịch của mình: không chỉ gói gọn trong Sa Pa và Fansipan.
Lễ hội Sông Hồng đưa người xem trở về thành phố Lào Cai – nơi lâu nay ít được nhắc đến trong hành trình du lịch nhưng lại có vai trò quan trọng về văn hóa và giao thương. Nhiều du khách chia sẻ đây là lần đầu tiên họ dành thời gian khám phá thành phố, và nhận ra những góc rất đời: chợ cũ, tuyến phố đi bộ, nhà thờ cổ, khu ẩm thực ven sông.
Các công ty lữ hành nhanh chóng tận dụng cơ hội này để thiết kế tuyến du lịch mới, kết hợp giữa khám phá văn hóa – trải nghiệm sông nước – giao lưu cộng đồng. Đây là dấu hiệu tích cực, vì nó tạo ra dòng dịch chuyển mới thay vì dồn hết du khách vào Sa Pa vốn đã quá tải.
Lời kết: Một lễ hội không phô trương nhưng có chiều sâu
Lễ hội Sông Hồng Lào Cai 2025 thành công ở chỗ nó không cố phô bày điều gì. Nó để người dân nói bằng chính hoạt động của họ, để doanh nghiệp gặp nhau tự nhiên, để du khách trải nghiệm theo nhịp riêng của mình.
Không khí phấn khởi của cộng đồng địa phương, sự chủ động của doanh nghiệp và sự hòa trộn giữa văn hóa – giao thương – du lịch là những yếu tố cho thấy lễ hội đang đi đúng hướng: giữ được tinh thần bản địa nhưng vẫn mở cửa với xu hướng mới.
Về Lễ hội, cảm giác như về một mùa hội vừa đủ, ấm áp, và giàu trải nghiệm vẫn còn lại trong nhiều người. Đó là điều mà bất kỳ sự kiện văn hóa – giao thương nào cũng mong hướng tới, và Lễ hội Sông Hồng 2025 đã làm được theo một cách nhẹ nhàng, tự nhiên và rất Lào Cai.
