Kinh doanh sản phẩm mùa vụ luôn là thử thách lớn đối với nhiều doanh nghiệp. Mỗi mùa đến, họ làm việc cật lực, “chạy show” không ngừng, đơn hàng vẫn về đều đều, nhưng sau nhiều năm nhìn lại, sự phát triển vẫn chỉ dậm chân tại chỗ. Vậy đâu là nguyên nhân khiến doanh nghiệp không thể lớn mạnh bền vững? Và cần làm gì để không rơi vào vòng luẩn quẩn “chạy mùa – hết mùa – quên lãng”? Bài viết dưới đây sẽ phân tích sâu các vấn đề phổ biến và đưa ra giải pháp thiết thực cho doanh nghiệp kinh doanh sản phẩm theo mùa vụ.
Vấn đề 1: Chạy mùa, không chạy thương hiệu
Nhiều doanh nghiệp chạy chiến dịch rất giỏi, nhưng lại không có chiến lược xây thương hiệu dài hạn.
- Mỗi năm thay tên, đổi mẫu, thay đội CTV, thay kênh bán, khách hàng không biết “mình từng mua của ai”.
- Bao bì không nhất quán, thông điệp không đồng nhất, website hoặc fanpage chỉ “sống” đúng 2 tháng.
- Không có dữ liệu khách hàng cũ, không chăm sóc cộng đồng, thương hiệu không có chỗ đứng trong tâm trí người mua.
Giải pháp:
- Duy trì một tên thương hiệu xuyên suốt dù sản phẩm có thay đổi.
- Làm lại bộ nhận diện đồng bộ: màu sắc, logo, slogan, giọng điệu để khách hàng nhớ.
- Xây dựng fanpage/website có nội dung duy trì quanh năm không cần bán, chỉ cần hiện diện.
Vấn đề 2: Mỗi mùa là một “cơn bão”, không có hệ thống
Doanh nghiệp nhỏ thường “dùng người chữa cháy”, không có quy trình – công cụ – tài liệu chuẩn. Mùa đến là chạy, mùa qua là tạm biệt.
- Không có file mẫu cho đơn hàng, hợp đồng CTV, báo cáo chi phí, kịch bản livestream.
- Không dùng phần mềm/CRM tất cả dựa vào nhớ, cảm tính, Zalo group.
- Không có checklist vận hành, không phân quyền rõ ràng – khi người cũ nghỉ là “đứt mạch”.
Giải pháp:
- Dành tháng sau mùa để hệ thống hóa: làm lại checklist, mẫu email, file báo giá, quy trình tuyển CTV.
- Dùng công cụ đơn giản nhưng hiệu quả: Google Sheets, Notion, Trello, Canva Pro.
- Giao việc theo vai trò, không giao theo tên người để dễ chuyển giao & mở rộng.
Vấn đề 3: Không có chiến lược tài chính và tái đầu tư
Mỗi năm bán xong, tiền về thì tiêu hết, năm sau lại quay về vạch xuất phát.
- Không trích quỹ để tái đầu tư vào thiết kế, concept mới, R&D hương vị hoặc bao bì.
- Không chi tiền cho đào tạo team hoặc thuê cố vấn.
- Không giữ lại dòng tiền để chủ động khởi động mùa sớm.
Giải pháp:
- Tách rõ lợi nhuận ròng và quỹ phát triển thương hiệu ngay từ đầu mùa.
- Dành 10–20% lợi nhuận để nâng cấp bao bì, truyền thông, đội ngũ mỗi năm.
- Nếu không đủ người làm, dùng freelancer theo giai đoạn: thiết kế, viết bài, chạy quảng cáo.
Vấn đề 4: Không có sản phẩm/câu chuyện tạo sự bứt phá
Dù làm lâu năm, nhưng sản phẩm vẫn… bình thường. Không có gì khiến khách “phải nhớ”.
- Nhân bánh không có điểm khác biệt. Bao bì giống hàng chợ.
- Concept năm nào cũng lặp lại. Không có cảm xúc, không có văn hóa.
- Chạy ads bán được, nhưng khách không hề gắn bó hay đợi chờ mùa sau.
Giải pháp:
- Đầu tư vào concept kể chuyện mỗi mùa: văn hóa dân tộc, kỷ niệm gia đình, tâm lý học vị giác…
- Tạo ra một vài dòng bánh/bao bì độc đáo dù sản lượng ít nhưng có “sức nổ truyền thông”.
- Mời khách kể lại trải nghiệm làm content từ chính người mua.
Vấn đề 5: Không có mục tiêu dài hạn để phấn đấu
Làm mùa vụ đôi khi mang tính “tạm thời sống tốt”, nhưng không có hướng đi rõ ràng nên dễ… dậm chân tại chỗ.
- Không xác định rõ: 3 năm tới thương hiệu sẽ là ai? Bán cho ai? Qua kênh nào?
- Không có tham vọng mở rộng: sang sản phẩm khác, vào phân khúc mới, hợp tác thương hiệu khác.
- Không dám đầu tư “vượt ngưỡng” vì sợ rủi ro mùa ngắn.
Giải pháp:
- Tự hỏi: “Nếu không chỉ làm mùa này, mình muốn thương hiệu trở thành gì trong 5 năm tới?”
- Đặt OKR hoặc KPI rõ ràng: năm sau tăng gấp đôi khách cũ, mở thêm 1 dòng sản phẩm phụ, tăng tỷ lệ đặt trước lên 30%.
- Thử nghiệm sản phẩm mới/bao bì mới dần dần qua từng năm không cần “chơi lớn” ngay.
Làm mùa vụ có thể rất mệt nhưng không nên vô nghĩa
Bạn không cần phải trở thành “ông lớn” trong ngành. Nhưng nếu sau 3–5 năm mà bạn vẫn:
- Không có nhận diện ổn định
- Không giữ được khách cũ
- Không dễ tuyển lại đội ngũ
- Không có gì đáng nhớ hơn mùa trước
Thì đã đến lúc ngồi lại để tư duy như một thương hiệu thật sự.
Không cần làm cả năm nhưng hãy nghĩ cả năm.
Không cần đầu tư lớn nhưng hãy tích lũy mỗi mùa.
Không cần nổi tiếng khắp nơi nhưng hãy khiến người từng mua không thể quên.
