Sản phẩm xuất khẩu- hay được ngầm hiểu là sản phẩm ngon, chuẩn . Khi mua sắm, nhiều người tiêu dùng trong nước thường có một tâm lý chung: “sản phẩm xuất khẩu là Sản phẩm ngon, chất lượng cao, còn lại những gì chưa đủ tiêu chuẩn mà Quốc tế yêu cầu hoặc hàng dạt mới được bán cho người tiêu dùng trong nước.” Đây là suy nghĩ có phần phổ biến và khá phổ biến ở những sản phẩm thực phẩm, nông sản hay hàng tiêu dùng. Nhưng liệu rằng, có phải tất cả sản phẩm xuất khẩu đều “tốt” và những sản phẩm dành cho thị trường nội địa đều “không tốt”? Và khi doanh nghiệp gặp khó khăn trong việc xuất khẩu, liệu người tiêu dùng có thực sự phải gánh chịu những “nỗi niềm” này?
Tâm Lý Tiêu Dùng: “Ngon Để Xuất Khẩu, Còn Lại Để Nội Địa”
Chắc hẳn nhiều người đã từng nghe câu chuyện về những lô hàng trái cây, thủy sản, hay sản phẩm nông sản xuất khẩu được chọn lọc kỹ càng, đóng gói tinh tế, rồi xuất ra nước ngoài. Ngược lại, sản phẩm dành cho người tiêu dùng trong nước đôi khi lại không được chú trọng bằng. Chính vì thế, không ít người tiêu dùng cảm thấy có chút hụt hẫng khi nhìn vào những sản phẩm chất lượng cao trên thị trường quốc tế, nhưng lại không được trải nghiệm chúng tại quê nhà.
Một ví dụ điển hình là việc tiêu thụ các sản phẩm nông sản: Những trái bưởi, dưa hấu hay các loại trái cây tươi ngon trong mùa vụ được xuất khẩu sang các thị trường lớn, chỉ còn lại phần “hàng dạt” để phục vụ nhu cầu trong nước. Tuy nhiên, việc tiêu thụ sản phẩm “kém chất lượng” lại làm giảm niềm tin của người tiêu dùng vào chính các sản phẩm trong nước.
Khi Biến Động Xảy Ra: Doanh Nghiệp Kêu Gọi Giải Cứu – Người Tiêu Dùng Bị Đặt Vào Thế Khó
Khi các biến động từ thị trường quốc tế diễn ra, chẳng hạn như việc Mỹ áp thuế quan đối với các sản phẩm xuất khẩu của Việt Nam hay các cuộc khủng hoảng chuỗi cung ứng toàn cầu, các doanh nghiệp xuất khẩu gặp khó khăn nghiêm trọng. Lúc này, họ bắt đầu kêu gọi giải cứu sản phẩm, kêu gọi sự hỗ trợ từ người tiêu dùng trong nước để tiêu thụ các sản phẩm dư thừa. Tuy nhiên, người tiêu dùng lại không mấy mặn mà, vì nhiều lý do.
Thứ nhất, người tiêu dùng không thể cảm thấy hài lòng khi chất lượng sản phẩm không đáp ứng được kỳ vọng. Việc sản phẩm xuất khẩu không còn đủ “chuẩn” khi quay lại thị trường trong nước khiến không ít người cảm thấy bất mãn. Họ đã quen với việc sản phẩm xuất khẩu là “chất lượng tốt nhất”, và khi có sự thay đổi này, họ không thể dễ dàng chấp nhận.
Thứ hai, người tiêu dùng cảm thấy bức xúc khi doanh nghiệp “chỉ biết lợi ích quốc tế”, để khi có sự cố, lại quay lại tìm kiếm sự hỗ trợ từ họ. Họ có cảm giác rằng, khi thị trường quốc tế ổn định, họ bị bỏ rơi, và khi có khó khăn, họ lại là người phải cùng Doanh nghiệp gánh chịu hậu quả.
Doanh Nghiệp Cần Làm Gì Để Đảm Bảo Quyền Lợi Cả Hai Bên?
Khi đối mặt với những thách thức như vậy, doanh nghiệp cần nhìn nhận lại chiến lược của mình để vừa đảm bảo lợi ích quốc tế, vừa xây dựng lòng tin với người tiêu dùng trong nước. Dưới đây là một số giải pháp mà doanh nghiệp có thể áp dụng để xoa dịu “nỗi niềm” của người tiêu dùng:
- Đảm bảo chất lượng sản phẩm trong nước: Thay vì chỉ tập trung vào việc sản xuất cho xuất khẩu, doanh nghiệp cần chú trọng đến chất lượng sản phẩm bán trong nước. Sản phẩm nội địa không được coi là “hàng dạt” mà phải có tiêu chuẩn chất lượng ngang bằng với sản phẩm xuất khẩu. Điều này sẽ tạo sự hài lòng và niềm tin cho người tiêu dùng trong nước.
- Chia sẻ thông tin minh bạch: Doanh nghiệp cần thông báo rõ ràng về quy trình sản xuất và tiêu chuẩn chất lượng của sản phẩm, đặc biệt là khi có sự chuyển hướng từ thị trường quốc tế sang thị trường nội địa. Người tiêu dùng sẽ cảm thấy yên tâm hơn khi biết rằng họ đang sử dụng những sản phẩm đảm bảo chất lượng.
- Tạo cơ hội cho người tiêu dùng tham gia vào chiến lược sản phẩm: Thay vì chỉ kêu gọi giải cứu sản phẩm khi gặp khó khăn, doanh nghiệp cần tạo cơ hội cho người tiêu dùng tham gia vào các chương trình khuyến mãi, ưu đãi, hoặc chiến dịch hỗ trợ sản phẩm nội địa. Việc này không chỉ giúp doanh nghiệp giải quyết vấn đề tồn kho, mà còn xây dựng sự kết nối mạnh mẽ hơn với người tiêu dùng.
- Xây dựng thương hiệu bền vững trong nước: Thương hiệu cần được xây dựng từ những giá trị gắn liền với sản phẩm chất lượng và sự thấu hiểu người tiêu dùng trong nước. Một thương hiệu mạnh sẽ giúp doanh nghiệp duy trì sự ổn định trong thị trường nội địa và đảm bảo sự ủng hộ của người tiêu dùng, không chỉ trong những thời điểm khó khăn.
- Tạo cơ hội giao lưu, học hỏi và nâng cao giá trị sản phẩm: Doanh nghiệp cần có các chương trình giao lưu, kết nối với cộng đồng người tiêu dùng trong nước, đồng thời nâng cao giá trị sản phẩm bằng cách làm mới sản phẩm và nâng cao trải nghiệm người tiêu dùng.
Lời Kết
Những “nỗi niềm” của người tiêu dùng không phải là không có lý, nhưng nó cũng phản ánh một vấn đề lớn trong chiến lược phát triển của các doanh nghiệp. Nếu doanh nghiệp muốn xây dựng một thương hiệu mạnh và bền vững, họ cần cân bằng giữa việc chăm sóc thị trường quốc tế và thị trường nội địa. Người tiêu dùng trong nước xứng đáng được đối xử công bằng và có quyền lựa chọn những sản phẩm tốt nhất, thay vì cảm giác bị bỏ qua hay “làm phúc” khi thị trường xuất khẩu gặp khó khăn.
